Οι ερευνητές έχουν καταλήξει ότι υπάρχουν 4 τύποι γονιών. Ας δούμε τα χαρακτηριστικά τους.
1. Ο αυταρχικός ή ελεγκτικός γονιός
Θέλει να έχει τον πλήρη έλεγχο. Ασκεί εύκολα κριτική, κατακρίνει, τιμωρεί. Είναι αυστηρός, απόλυτος, θέτει υψηλούς στόχους. Αποφασίζει και διατάσσει!
Συνήθως τα παιδιά των αυταρχικών γονέων είναι καλοί μαθητές αλλά έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, καταθλιπτική προδιάθεση και χαμηλή κοινωνικοποίηση.
2. Ο επιεικής γονιός
Είναι δημοκρατικός. Είναι φίλος με το παιδί, το φροντίζει και ενδιαφέρεται για τα αισθήματά του. Αλλά δεν το οριοθετεί, δε βάζει κανόνες, οι ρόλοι είναι μπερδεμένοι. Ως αποτέλεσμα το παιδί αισθάνεται ανασφάλεια και δε μαθαίνει να διαχειρίζεται δύσκολες καταστάσεις.
Συνήθως τα παιδιά των επιεικών γονέων έχουν προβλήματα στο σχολείο και με τη συμπεριφορά τους εν γένει.
3. Ο αδιάφορος γονιός
Πρόκειται για το γονιό που είναι σα να ζει στο δικό του κόσμο, διαρκώς απορροφημένος στα δικά του θέματα, δεν ασχολείται με το παιδί και συχνά το καλύπτει με υλικά αγαθά. Δεν ενδιαφέρεται, παραμελεί, είναι απών και φυσικά δεν οριοθετεί.
Συνήθως τα παιδιά των αδιάφορων γονέων αποδίδουν λιγότερο από τα άλλα παιδιά στο σχολείο.
4. Ο υποστηρικτικός - διαλεκτικός γονιός
Είναι ο γονιός που στηρίζει το παιδί του είναι τρυφερός και στοργικός, επικοινωνεί ψυχοσυναισθηματικά μαζί του, εκφράζεται, κάνει διάλογο, εξηγεί, διαπραγματεύεται, του δίνει χώρο και χρόνο, το αφήνει να πειραματιστεί και το οριοθετεί παρέχοντας ασφάλεια και σιγουρια. Επίσης το βοηθάει να αυτονομηθεί. Έχει υψηλούς στόχους, αλλά ταυτόχρονα είναι υποστηρικτικός.
Συνήθως τα παιδιά των υποστηρικτικών γονέων είναι περισσότερο ικανά μαθησιακά και κοινωνικά.
Παρακάτω δίνουμε συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να υιοθετήσετε τα χαρακτηριστικά του υποστηρικτικού - διαλεκτικού γονέα.
- Δείχνουμε τα
αισθήματά μας στα παιδιά. Είμαστε μαζί τους τρυφεροί και στοργικοί.
- Τα φροντίζουμε με συνέπεια, ευαισθησία και αμεσότητα, λαμβάνοντας πάντα υπόψη μας τις πραγματικές τους ανάγκες.
- Θεωρούμε σημαντικό για αυτά το
ομαδικό-κοινωνικό
παιχνίδι και προωθούμε αντίστοιχες δραστηριότητες. Έχει φανεί ότι ο εγκέφαλος του παιδιού που παίζει διαχειρίζεται καλύτερα το άγχος του στην ενήλικη ζωή. Μέσα από το ομαδικό-κοινωνικό παιχνίδι το παιδί μαθαίνει να αντιμετωπίζει το φόβο και το θυμό και να αφομοιώνει την αποτυχία. Μαθαίνει να λειτουργεί και να συνεργάζεται με άλλα άτομα και αναπτύσσει δεξιότητες, ανθεκτικότητα και κοινωνικότητα.
- Για την υγιή ψυχοσωματική ανάπτυξη του παιδιού μας, πέρα από την αγάπη και τη στοργή μας, είναι απαραίτητο να θέτουμε
όρια και κανόνες στη συμπεριφορά του. Προσπαθούμε να εξηγούμε τα όρια και τους κανόνες που θέτουμε. Για παράδειγμα, λέμε “κάθε φορά που μπαίνουμε στο αυτοκίνητο φοράμε ζώνη ασφαλείας, γιατί θα μας σώσει τη ζωή, αν τρακάρουμε”. Φροντίζουμε βέβαια πρώτα από όλα να δίνουμε εμείς οι ίδιοι το καλό παράδειγμα.
- Υιοθετούμε στη διαπαιδαγώγησή μας τις λογικές συνέπειες
ώστε τα παιδιά να γίνονται υπεύθυνα, αφού μαθαίνουν να επιλέγουν τα ίδια και να δέχονται τη σχέση πράξης και συνέπειας.
Παράδειγμα 1
“Αν ολοκληρώσεις τα μαθήματά σου το Σάββατο, τότε την Κυριακή θα πάμε εκδρομή”
Παράδειγμα 2
“Αν τακτοποιήσεις το δωμάτιό σου, μετά θα πάμε βόλτα στο πάρκο”
Με αυτόν τον τρόπο, ταυτόχρονα υπογραμμίζουμε και τις προτεραιότητες που πρέπει να σέβεται η οικογένεια.
- Δε χαρακτηρίζουμε άσχημα το παιδί. Χαρακτηρίζουμε τη συμπεριφορά ή την πράξη του. Για παράδειγμα, δε λέμε “είσαι επιπόλαιος”, λέμε “σήμερα φέρθηκες επιπόλαια".
- Αποφεύγουμε τους καυγάδες και τους διαπληκτισμούς. Δε φωνάζουμε και δε χρησιμοποιούμε βία. Χρησιμοποιούμε διάλογο, επιχειρηματολογία και αμοιβαία κατανόηση.
- Επαινούμε
την προσπάθεια, όχι τα εγγενή χαρακτηριστικά του παιδιού. Για παράδειγμα, λέμε “τα πήγες καλά στο διαγώνισμα γιατί έκανες καλή προετοιμασία”. Δε λέμε “τα πήγες καλά γιατί είσαι έξυπνος”. Δε χρησιμοποιούμε υπερβολικά τον έπαινο για εύκολες κατακτήσεις, καθώς έτσι μειώνουμε την αγωνιστικότητα του παιδιού.
- Στις μικρές ηλικίες χρησιμοποιούμε
παραμύθια και
ιστορίες
για να ενισχύσουμε τη γνωστική, γλωσσική, συναισθηματική, κοινωνική και κυρίως την ηθική ανάπτυξη των παιδιών. Με τα παραμύθια αναπτύσσεται και η φαντασία τους.
- Επιδιώκουμε να περνάμε
ελεύθερο χρόνο με τα παιδιά μας απολαμβάνοντας μια χαλαρωτική-συντροφική ατμόσφαιρα. Μέσα σε αυτή τη ζεστή φωλιά μπορούμε να βελτιώνουμε τις οικογενειακές μας σχέσεις, σε ένα κλίμα εμπιστοσύνης, ασφάλειας και αλληλεγγύης. Έτσι δημιουργούμε όμορφες οικογενειακές αναμνήσεις που διαρκούν στο χρόνο.
Εν κατακλείδι, η ανατροφή των παιδιών μας είναι μια δύσκολη πρόκληση, που θα πρέπει να τη φέρουμε εις πέρας, γνωρίζοντας ότι δεν υπάρχει τέλειος γονιός. Σημασία έχει να προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο για τα παιδιά και να γίνουμε και εμείς, μέσα από αυτή τη διαδικασία, καλύτεροι και πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι.
Γράφει η παιδίατρος του YourDailyLife.